Schrijven we ‘ervandoor gaan’ aan elkaar
of los?

TAALTIP:
Voorzetsels in combinatie met ‘er’, ‘hier’, ‘daar’ en ‘waar’ schrijf je aan elkaar!

Weet u het nog? Voorzetsels zijn woorden als: op, in, onder, uit, boven, tegen, onder, van, (de kast).

Dus:
Hij knijpt ertussenuit.
Hij loopt erachteraan.
Wij zullen eronderdoor gaan.
Zij kan erdoorheen gaan.
We kunnen hieroverheen gaan.
We moeten ertussendoor lopen.

Klik hier voor meer bekende combinaties.

Let op: Een voorzetsel dat onderdeel is van een werkwoord, blijft los staan van het bijwoord ‘er’, ‘hier’, ‘waar’ en ‘daar’.

–          We gaan ervan uit. Het werkwoord is uitgaan (van), dus blijft ‘uit’ los van ‘ervan’.
–          Hij komt erop af. Het werkwoord  is afkomen (op), dus blijft ‘af’ los van ‘erop’
–          De mieren komen erop af. Het werkwoord is afkomen (op).
–          Hij valt ervan af. Het werkwoord is afvallen (van).

Samenstellingen die uit een bijvoeglijk naamwoord en twee zelfstandige naamwoorden bestaan, behoren aaneengeschreven te worden om de betekenisrelatie uit te drukken.

Voorbeeld: De woorden langeafstandsloper en groenezeepfabrikant bestaan uit een bijvoeglijk naamwoord en twee zelfstandige naamwoorden. Het bijvoeglijk naamwoord heeft betrekking op het eerste zelfstandige naamwoord: ‘loper van lange afstanden’, ‘fabrikant van groene zeep’. Om deze betekenisrelatie uit te drukken, moeten dit soort samenstellingen aaneengeschreven worden.

Andere voorbeelden: collectievelastendruk, dodehoekspiegel en grotemensenwereld. Ook eengezinswoning en eerstegeneratieallochtoon (waarin het eerste deel een (rang)telwoord is) zijn één woord.

Langere samenstellingen worden eveneens aaneengeschreven: tweedegeneratieoorlogsslachtoffer, onroerendgoedtransactiekostensysteem.

Nog een paar voorbeelden:
* achttienholesgolfbaan (‘golfbaan met achttien holes’)
* achtuurjournaal (‘journaal van acht uur’)
* vrijesectorhuurappartement (‘huurappartement dat buiten het gemeentelijk
* bruinebonensoep (‘soep met bruine bonen’)
* derdewereldland (‘land in de derde wereld’)
* gebruiktekledinginzamelingsactie (‘inzamelingsactie voor gebruikte kleding’)
* grotestedenbeleid (‘beleid voor de grote steden’)
* kortetermijnoplossing (‘oplossing voor de korte termijn’)
* groteletterbibliotheek (‘bibliotheek met boeken met grote letters’)
* heetwaterreservoir (‘reservoir met heet water’)
* hogeronderwijsinstelling (‘instelling voor hoger onderwijs’)
*klassiekemuziekzender (‘zender die klassieke muziek uitzendt’)
* langetermijnfinancieelplan (‘financieel plan voor de lange termijn’)
* literairethrillervertaler (‘vertaler van literaire thrillers’)
* Mexicaansegriepvirus (‘virus dat Mexicaanse griep veroorzaakt’)
* middelbareschooltijd (’tijd die men op de middelbare school doorbrengt’)
* verborgencameraprogramma (‘programma met de verborgen camera’)
* vrijetijdswetenschap (‘wetenschap die het gedrag van mensen in hun vrije tijd bestudeert’)
* wildedierentemmer (’temmer van wilde dieren’)
* zwartebessenstruik (‘struik met zwarte bessen’)

Bron: Onze taal